Zmiana kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn

Zmianie mają ulec przepisy dotyczące kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn za pośrednictwem uchwalonej przez Sejm tzw. ustawy deregulacyjnej, czyli Ustawy z dnia 26 stycznia 2023 r. o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych. Zmiany mają obowiązywać od 1 lipca 2023 r.

Obecne brzmienie przepisu

Obecnie w ustawie z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn art. 9 Ustawy stanowi
o następujących kwotach:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1) 10 434 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2) 7878 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3) 5308 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. ³

Kto zalicza się do danej grupy podatkowej

W tym miejscu warto przypomnieć, kogo zaliczamy do danej grupy podatkowej:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;
2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;
3. do grupy III – innych nabywców.

Kwoty wolne od podatku od spadków i darowizn od 01 lipca 2023 r.:

1. 36.120 zł od jednej osoby lub 108.360 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą
   jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;
2. 27.090 zł od jednej osoby lub 81.270 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą
   jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;
3. 18.060 zł od jednej osoby lub 54.180 zł od wielu osób – jeżeli nabywcą
   jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Dodany został także zapis dotyczący sumowania kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn od wielu osób. Nie ma obecnie takiego obowiązku w przepisach, natomiast po nowelizacji np. zsumowana kwota w pierwszej grupie podatkowej nie musi być zgłoszona, jeżeli kwoty te nie przekroczą łącznie 108.360,00 zł.

Do wskazanego limitu kwot podanych w nowym brzmieniu przepisu nie musimy nic zgłaszać do organów skarbowych, jeżeli jednak kwoty zostaną przekroczone musimy zgłosić przekroczenie do Urzędu Skarbowego na formularzu SD-Z2 i mamy na to 6 miesięcy.

Liczenie okresu sumowania kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn

Zmianie ma ulec również sposób liczenia kwot wolnych od podatku od spadków i darowizn.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz w pięcioletnim okresie, o którym mowa w ust. 1, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas w tym okresie.

W obecnym brzmieniu przepisu sumujemy również okres 5 letni, natomiast liczony jest w inny sposób. Jeżeli otrzymaliśmy darowiznę w lutym bieżącego roku (tj. 2023 r.), to musimy sumować kwoty otrzymane od danej osoby w latach 2018- 2022. Nowelizacja ma obowiązywać od 01 lipca 2023 r., więc liczymy okres 5 lat od tej daty.

Obliczanie nadwyżki

Warto przypomnieć, że w przypadku przekroczenia kwoty, podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku, według skal z art. 15 ustawy od spadków i darowizn.

Zmiany te dotyczą każdego z nas, zatem warto wiedzieć o ich planowanym wejściu w życie i sposobie ich obliczania.

W razie jakichkolwiek pytań zapraszam do kontaktu.